Z tego artykułu dowiesz się między innymi:
– Czym jest wyprzedzająca transplantacja nerki?
– Kiedy należy podjąć decyzję dotyczącą leczenia nerkozastępczego?
– Jakie metody leczenia nerkozastępczego są dostępne?
– Jakie są ich zalety i wady?
– Jak wygląda proces kwalifikacji do przeszczepienia nerki ?
Wyprzedzająca transplantacja nerki (pre-emptive kidney transplantation), czyli przeszczepienie nerki przed rozpoczęciem leczenia powtarzanymi dializami jest obecnie uznawane za najlepszą metodą leczenia nerkozastępczego. Przeszczepiony narząd jest w stanie przejąć wszystkie funkcje, jakie zdrowe nerki pełnią w organizmie.
Przewlekła choroba nerek (PChN) prowadzi do pogorszenia funkcjonowania całego organizmu. Wczesne jej wykrycie i wdrożenie leczenia umożliwia zwolnienie postępu choroby i przedłużenie życia, ale nie chroni przed utratą funkcji nerek. Jedynie leczenie nerkozastępcze może uchronić chorego przed śmiercią. PChN w stadium czwartym (wartość przesączania kłębuszkowego (eGFR) <30 ml/min/1,73 m2) jest momentem, w którym należy podjąć decyzję dotyczącą dalszego leczenia i przygotowaniu do leczenia nerkozastępczego.
Metody leczenia nerkozastępczego oraz proces kwalifikacji do wyprzedzającego przeszczepienia nerki
Dostępne są trzy metody leczenia nerkozastępczego:
- przeszczepienie nerki wyprzedzające lub u pacjenta dializowanego
- hemodializa (HD – dializa zewnątrzustrojowa)
- dializa otrzewnowa (DO – dializa wewnątrzustrojowa)
Każda z wyżej wymienionych metod ma zalety, ale także i wady. Mimo to, z punktu widzenia jakości życia, to przeszczepienie nerki, a szczególnie przeszczepienie wyprzedzające, jest najlepszą metodą leczenia nerkozastępczego.
Jak wygląda proces kwalifikacji do wyprzedzającego przeszczepienia nerki ?
Proces kwalifikacji do wyprzedzającego przeszczepienia nerki, wygląda tak samo jak u chorych dializowanych. Pacjent musi wykonać wiele badań i konsultacji specjalistycznych, dlatego proces przygotowania warto rozpocząć w momencie zakwalifikowania do leczenia nerkozastępczego. Każdy chory powinien być zakwalifikowany do dwóch metod leczenia nerkozastępczego: preferowanej oraz alternatywnej tj. wyprzedzające przeszczepienie nerki (KTx pre-emptive) vs. hemodializa (HD) lub wyprzedzające przeszczepienie nerki (KTx pre-emptive) vs. dializa otrzewnowa (DO). Konieczność określenia alternatywnej metody wynika z faktu, że zabiegu transplantacji nerki od dawcy zmarłego nie można zaplanować (nigdy nie wiadomo kiedy pojawi się odpowiedni narząd) i nie ma żadnej gwarancji że dojdzie do przeszczepienia nerki, zanim zajdzie konieczność dializowania. Kandydatem do wyprzedzającego przeszczepienia nerki nie może być osoba, u której zachodzi konieczności usunięcia nerki/nerek własnych.
Zakończeniem procesu kwalifikacji jest umieszczenie pacjenta na Krajowej Liście Oczekujących (KLO). Warunkiem wpisania chorego na KLO jest wykazanie stałego postępu i nieodwracalności choroby nerek:
- eGFR < 15 ml/min/1,73 m2 (pacjenci z PChN)
- eGFR < 20 ml/min/1,73 m2 (pacjenci z nefropatią cukrzycową)
Zalety wyprzedzającego przeszczepienia nerki:
- Poprawa jakości życia pacjenta
- Szansa prawidłowego rozwoju psychofizycznego u dzieci i kontunuowania nauki,
- Poprawa wyników transplantacji (czas przeżycia pacjenta i przeszczepu jest dłuższy u osób krócej dializowanych przed transplantacją),
- Szansa kontynuowania dotychczasowego życia i zachowania aktywności,
- Aspekt ekonomiczny – niższe koszty opieki medycznej i leczenia pacjentów po KTx w porównaniu do kosztów leczenia pozostałymi metodami nerkozastępczymi.
- Zmniejszenie zachorowalności i śmiertelności chorych z powodu schorzeń układu sercowo-naczyniowego,
- Zmniejszenie śmiertelności u chorych na cukrzycę (zapobieganie postępowi powikłań cukrzycy i przewlekłej niewydolności nerek).
CHIESI/KBŁ/BŻ/128/11/2021
